خشکسالی نفس های بزنگان را به شماره انداخت

دریاچه بزنگان تنها اثر طبیعی ملی استان که در فاصله 120 کیلومتری مشهد و 75 کیلومتری جنوب غربی سرخس است این روزها  حال وروز خوشی ندارد و خبرها حاکی ازکاهش حدود 3متری متوسط عمق آب این دریاچه وافزایش میزان شوری آن است.رئیس اداره حفاظت محیط زیست سرخس درباره این سوال خراسان رضوی  که  عمق دریاچه بزنگان چقدر کاهش داشته است؟ گفت: عمق دریاچه قبلادر فصل زمستان 13 متر و در سایر فصل ها تا حدود 11 متربود ولی الان عمق متوسط دریاچه 8 متر و سالانه حدود یک متر دارای نوسان آبی است که بستگی به وضعیت جوی دارد و 50 هکتار مساحت فعلی دریاچه و پهنه آبی آن است و با این گرمایی که وجود دارد سطح تبخیر هم بالاست و تبخیر یکی از عوامل کاهش آب دریاچه بزنگان است.
درصد شوری آب دریاچه بالا رفته است
موسی غلام زاده تصریح کرد:الان  دریاچه بزنگان نسبت به سال های گذشته وضعیت خوبی نداردوکاهش آبدهی چشمه های تامین کننده آب دریاچه از مهم ترین تهدیدات این دریاچه است.وی با اشاره به این که درصد شوری آب دریاچه بالا رفته است، افزود: همین عامل موجب شده دیگر زیست گونه های مختلف ماهی در این دریاچه امکان پذیر نباشد به ویژه با خشکسالی های چند ساله ای که در این منطقه حاکم شده است. وی گفت :آب دریاچه از دو چشمه امام زاده کل بی بی در کنار دریاچه و چشمه کرکه غلام در ضلع غربی دریاچه که در زیر النگ بزنگان واقع شده است و همچنین چشمه های طبیعی کف دریاچه بزنگان تامین می شود. وی افزود: با این شرایط خشکسالی ذخیره آب دو چشمه هم کم شده و الان از چشمه کرکه غلام آب چندانی به سمت دریاچه جاری نمی شود هرچند تا قبل اردیبهشت آب خوبی داشت و وقتی نزولات آسمانی کم شد به شدت ذخیره آب آن پایین آمد و از چشمه آسیابی هم خود کشاورزان استفاده می کنند واصلا آبی به سمت دریاچه نمی آید. وی افزود: یکی از کارها برای نجات دریاچه این است که کشاورزان بزنگان در خارج از فصل کشت آب چشمه آسیابی را از طریق لوله گذاری به سمت دریاچه هدایت می کنند.
اگر طرحی می خواهد انجام شود باید مطالعات انجام شود
وی درپاسخ به این که آیا نمی شود سیلاب ها را هدایت کرد چون قبلا طرح هایی مانند ایجاد بند شازده بود؟ گفت: اگر می‌خواهید طرحی اجرا شود باید مطالعاتی انجام شود و هدایت سیلاب ها و روان آب های بالادست حوضه های آبریز به سمت دریاچه  اعتبارات کلانی می خواهد و طرح های مطالعاتی آن باید انجام بشود که از کدام نقطه باید هدایت بشود ولی در این زمینه کاری انجام نشده  است.وی افزود:پارسال در ضلع غربی دریاچه کانالی برای هدایت سیلاب های بالا دست به سمت دریاچه زده شد و  در ورودی سمت دریاچه کار هدایت سیلاب که قبلا وارد دریاچه نمی شد الان با ایجاد کانال کشی و دیوار ساحلی  انجام شده است و اگر سیل بیاید مستقیم وارد دریاچه می شود. وی در پاسخ به این که امسال چقدر آب دریاچه تبخیر شده است؟ گفت:  سالانه ما یک متر نوسان آبی داریم و الان دریاچه دیگر ماهی ندارد و اگر قبلا پروانه صید ماهی بوده است الان دیگر ماهی نداریم. وی افزود: هر سال پرنده های مهاجر از خانواده مرغابی سانان، حواصیل، فلامینگو و ایگرت می آمدند اما امسال تعداد پرندگان مهاجری که به سمت دریاچه آمدند نسبت به سال های گذشته خیلی کمتر بود. امسال فلامینگو و پلیکان هم که برخی سال ها می آمده نیامد.غلامزاده گفت: تا شش سال پیش پروانه صید ماهی برای بزنگان صادر می شد اما امروز هیچ ماهی در آب آن شنا نمی کند.وی با بیان این که اقدامات خوبی از پارسال در حوزه این دریاچه انجام شده است، افزود: البته اگر این اقدامات 10سال پیش انجام می شد، وضعیت امروز دریاچه خیلی بهتر از الان بود به طوری که پارسال یک کمپین ایجاد شد و مشارکت جوامع محلی هم بود و آن ها همت کردند و آمدند و آب را از برکه ای که دو سه کیلومتر از خود دریاچه فاصله داشت به سمت دریاچه هدایت کردند که  خیلی تاثیرگذار بود.وی با بیان این که امسال برنامه داریم حدود 180 متردیوار ساحلی بسازیم که سیل هدایت بشود افزود : این جا ایستگاه هایی که پایش شاخص های فیزیکی و شیمیایی را مثل دریاچه ارومیه انجام بدهد نداریم چون در آن جا سیستم هایی مستقر شده که پایش روزانه از لحاظ شوری و کاهش عمق آب را انجام می دهند ولی چنین چیزی در این جا وجود ندارد. رئیس اداره محیط زیست سرخس با بیان این که طرح مطالعات توجیهی دریاچه بزنگان در بخش مقدماتی انجام شده، افزود: در صورت تایید این مطالعات در سازمان مرکزی، بخش بندی پایش و حفاظت دریاچه نیز انجام می شود.غلامزاده افزود: بی شک دولت با تامین اعتبار می تواند خونی دوباره در رگ های بزنگان جاری کند.
دیدگاه متفاوت  معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست استان
درشرایطی که رئیس اداره محیط زیست سرخس از بدتر شدن شرایط دریاچه بزنگان نسبت به سال های قبل خبر داد، معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: وضعیت دریاچه امسال نسبت به سال های گذشته با توجه به اجرای پروژه های احیای دریاچه بهتر شده اما هنوز تهدیدها وجود دارد.محمد عرفانی افزود: انجام اقداماتی مانند حفر کانال و هدایت سیلاب های جاری شده موجب جلوگیری از وخیم تر شدن اوضاع آن شده است.وی گفت: امسال نیز انتقال آب مازاد کشاورزان منطقه در برنامه است تا در خارج از فصل کشت و از طریق لوله گذاری به طول یک کیلومتر، این آب به بزنگان برسد.
وضعیت اعتبار ریالی دریاچه بزنگان
 فرماندار سرخس نیزگفت:  امسال به لحاظ کمبود بارندگی در سطح حوزه شهرستان و خشکسالی های مداومی که وجود دارد حتی آب برخی از قنات ها و چشمه سار های بالا دستی این دریاچه هم خشک شده است. سنجرانی افزود:  وظیفه و رسالت محیط زیست تامین آب پایدار و مطمئن برای این دریاچه است چون تنها دریاچه طبیعی استان همین دریاچه کل بی بی بزنگان است. وی در پاسخ به این سوال که آیا اعتباراستانی هم تخصیص یافته است؟ گفت : هر سال به طور متوسط بین 500 تا یک میلیارد ریال اعتبار دارد  منتها  بایدنظارت کرد این اعتبار را در همین محل هزینه کنند که متاسفانه بعضی وقت ها این اعتبارات در جای خودش هزینه نمی شود و  باید نظارت و پیگیری بشود. وی افزود: به طور متوسط 39 تا 40 درصد اعتبارات محقق شده و بقیه محقق نشده است. شاید روی کاغذ  800 میلیون تومان داشته باشیم ولی عملا می بینید که 100میلیون تومان بیشتر تحقق نیافته است.

//شماره : 19844 - ۱۳۹۷ سه شنبه ۲۹ خرداد صفحات اول و هفتم خراسان رضوي