پل جدید مرزی ایران - ترکمنستان همچنان درانتظار افتتاح

گزارشی درباره دلایل افتتاح نشدن یک پروژه مرزی که 22ماه قبل تکمیل شده بود

پل جدید مرزی ایران - ترکمنستان همچنان درانتظار افتتاح

نویسنده : محمد علی تمدن 

با فروپاشی شوروی سابق و  جدایی جمهوری های تازه استقلال یافته   درابتدای  دهه 70  و توسعه روابط اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور همسایه ایران و ترکمنستان سال 1370  ابتدا مرز باجگیران و بعد مرز سرخس وسپس دیگر نقاط مرزی با ترکمنستان گشوده شد. آن زمان به دلیل مشکلات اقتصادی پس از استقلال ترکمنستان و تاکید بر توسعه روابط دوکشور، کشورهای ایران و ترکمنستان توافق کردند پل مرزی دوستی بین دوکشور در مرز سرخس ایجاد شود. بر اساس توافق دو طرف، پل فلزی با پایه های فلز و بتن مسلح در مرزسرخس و در سال 72 روی رود خانه مرزی هریرود- سرخس و باهزینه کشور ایران ساخته و افتتاح شد که بهره برداری از آن به صورت مشترک انجام و تامین و نگهداری آن تا کنون توسط دولت ایران  پرداخت شده است . گرچه همان روز‌های آغازین بهره برداری از این پل فلزی که یک بانده و بر اساس اضطرار با وجود سیلاب های خروشان هریرود ساخته شده بود، ضرورت احداث پل های بتنی و ریلی را در آینده اجتناب  نا پذیر کرده بود اما هرچه بود پل فلزی دوستی سرخس درتسهیل تردد مسافر و تبادل کالا موفق عمل کرده بود.مدتی  بعد با افتتاح پل ریلی همزمان با افتتاح راه آهن بین المللی مشهد – سرخس- تجن مقدار زیادی از مبادلات تجاری از طریق این پل کاسته و به پل ریلی مشترک منتقل شد اما  با توجه به یک طرفه  بودن  پل فلزی ،ساخت پل دیگربرای تردد ناوگان جاده ای بین دو کشورهمچنان ضروری بود و کار تردد مسافر و  ترانزیت و کالا همچنان تاکنون از این پل فلزی صورت می گیرد تا این که دو دولت توافق کردند پل بتنی جاده ای جدیدی ساخته شود اما درباره تخریب پل فلزی فعلی که به «پل دوستی» هم معروف است درپروتکل ساخت پل بتنی توافقی بین دو کشور صورت نگرفته بود و در بهمن ماه 96 سومین پل مرزی بین دو کشور که همین پل بتنی جدید سرخس است به اتمام رسید و آماده بهره برداری شد. دولت ایران که به دنبال توسعه روابط بود ازبهمن ماه 96 تا کنون بارها از کشور همسایه ترکمنستان خواسته است که پل جدید مشترک افتتاح شود اما دولت ترکمنستان به دلایل اعلام نشده ای  از بهره برداری پل جدید طفره می رود و امتناع می ورزد و بر تخریب پل اولیه فلزی که ایران ساخته، اصرار دارد. از سوی دیگر  در شرایط  فعلی تردد روزانه کامیون‌ها از مرز سرخس کاهش چشمگیری داشته است به طوری که برخی روزها تردد کامیون ها از تعداد انگشتان یک دست تجاوز نمی‌کند و حتی دو رقمی نمی شود و با روزهای آغازین بازشدن  مرز کشور ترکمنستان که روزانه همزمان با شبانه روزی شدن گمرکات دو کشور تردد کامیون ها از این پل به صد ها کامیون می رسید اصلا قابل مقایسه نیست .
« رجبی مقدم»  فرمانداردر پاسخ به خراسان رضوی  در باره علت تاخیر افتتاح پل مرزی دوم « سرخس » در مرز ایران و ترکمنستان گفت: پل از نظر اجرایی تکمیل و جلساتی برای افتتاح آن بین دو کشور برگزار شده است. در کمیسیون مشترک دو کشور نیز که با حضور آقای اسلامی وزیر مسکن و شهر سازی به عنوان رئیس ایرانی کمیسیون مشترک دو کشور در عشق آباد در 24 مهر برگزار شد توافق شد که ظرف مدت یک ماه پل افتتاح شود. به هر حال پروتکل های بهره برداری و مالی بین دو کشور باید کارهایش انجام شود که مشکل خاصی نیست و هماهنگی هایی بین دو کشور شده که مقامات در چه سطحی برای افتتاح بیایند.
تاریخ دقیقی برای تخریب پل قدیمی تعیین نشده است
نماینده مردم فریمان، سرخس احمد آباد و رضویه هم به خراسان رضوی گفت: در کمیسیون اخیر مشترک اقتصادی دو کشور که در عشق آباد برگزار شده حضور داشته است. سیداحسان قاضی زاده هاشمی افزود: الان بیش از یک سال و نیم از ساخت پل جدید می گذرد و تخریب پل قدیم با تاکید طرف مقابل صورت می گیرد تا جایی که  مطلع هستم تاریخ دقیق این موضوع تعیین نشده و قرار شده از طریق مراجع دیپلماتیک یعنی وزارت خارجه صورت بگیرد. این جمع بندی بود و سطح  مقامات به توافق دوطرف بر می گردد .
طی 2 مرحله در 24 مهر و24 آبان برای افتتاح  پل توافق شده بود
مدیر پایانه مرزی سرخس نیز در این زمینه گفت: طی دو مرحله در 24 مهر ماه و 24 آبان ماه بین دو کشور توافق شده بود که پل مرزی بتنی افتتاح شود اما طرف ترکمنی برای افتتاح حضور نیافت. مجتبی سرگلزایی افزود: با افتتاح و بهره برداری از پل بتنی جدید مرزی  سرخس شاهد افزایش تردد ناوگان ترانزیت به آسیای میانه خواهیم بود و توسعه و رونق اقتصادی منطقه و ساکنان سرخس را به دنبال دارد و پل آماده افتتاح و بهره برداری است. وی افزود: طول پل 98 متر و عرض آن 15 متر و 10 سانتی متر با ظرفیت مجاز 96 تن در دو مسیر به صورت رفت و برگشت است که در سال 94 کلنگ زنی آن آغازشد وپس از دیوارکشی، نصب تجهیزات مرزی، و جاده منتهی به پل به طول 900 متر از ورودی پایانه مرزی و سایر ملزومات برای استفاده از پل توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور در بهمن ماه 96 به اتمام رسید و هزینه 13 میلیارد تومانی آن به صورت مشترک از طرف دو کشور ایران و ترکمنستان تامین و پرداخت شده و از آن زمان تا کنون متوقف حضور مقامات دو کشور برای افتتاح است. وی تاکید کرد: حمل و نقل و ترانزیت جاده ای از مرز سرخس همچنان با استفاده از پل فلزی که همزمان با افتتاح مرز سرخس توسط وزارت راه و ترابری وقت کشورمان ساخته شده و تامین و نگهداری و هزینه های آن توسط ایران به انجام رسیده و بهره برداری آن به صورت مشترک بین دو کشور بوده و همچنان در حال انجام است.  شماره : 20258 - ۱۳۹۸ چهارشنبه ۱۳ آذر صفحه 1 و 7 خراسان رضوی